Η εσωτερική σύνδεση μουσικής και μαθηματικών στην αρχαία Ελλάδα

η μουσική στους αρχαίους πολιτισμούς ήταν κάτι παραπάνω από ευχαρίστηση για το αυτί. Ήταν η άλγεβρα των μεταφυσικών θεωριών, η γνώση της οποίας δινόταν μόνο σε μυημένους, αλλά οι αρχές της μέσω του συλλογικού υποσυνείδητου έτρεφαν, επηρέαζαν και εκπαίδευαν τις πλατιές μάζες. Αυτό την έκανε ένα πανίσχυρο όργανο ηθικής διαπαιδαγώγησης, όπως είπε ο Κομφούκιος.

Η μουσική συνδέεται στην αρχαία Ελλάδα άμεσα με την ενέργεια και ως εκ τούτου με δυνάμεις που χαρακτηρίζονται ως «υπερφυσικές». Για παράδειγμα, ο Αμφίων, ο εφευρέτης της κιθαρωδίας, δηλαδή τραγουδιού με συνοδεία κιθάρας, ήταν και ο πρώτος θνητός που έπαιξε λύρα , την οποία διδάχτηκε από τον Ερμή ή από τον πατέρα του τον Δία. Κατά την παράδοση, με τη λύρα και το τραγούδι του μάγευε τις πέτρες, έτσι ώστε από μόνες τους τοποθετούνταν και στερεώνονταν, χτίζοντας τα τείχη της Θήβας με τις επτά πύλες (μία για κάθε χορδή της λύρας του).

Οπωσδήποτε όμως, η ενέργεια της μουσικής μεταστοιχειώνει και τον ίδιο τον άνθρωπο, όπως αναφέρεται στα Πολιτικά (Η΄, 1339Α-1342Β, V, 3-VII, 11) του Αριστοτέλη, κατά τον οποίο η αποστολή της μουσικής είναι τριπλή:

1. «παιδιάς ένεκα και αναπαύσεως» - για ψυχαγωγία και ανάπαυση 2. «προς αρετήν τι τείνειν την μουσικήν… και το ήθος ποιόν τι ποιείν» - γιατί μπορεί να ασκήσει ευεργετική επίδραση στη διαμόρφωση του χαρακτήρα 3. «προς διαγωγήν… και προς φρόνησιν» - μπορεί να συμβάλει στη διανοητική και αισθητική απόλαυση και καλλιέργεια.

Οι μελετητές κατανοούν σήμερα τη μαθηματική βάση της μουσικής, αλλά ελάχιστοι συνειδητοποιούν πως η Πυθαγόρεια μουσική θεωρία ήταν μόνο μία εφαρμογή των αρχών μίας ολιστικής φιλοσοφίας, η οποία δεν ήταν μόνο τρόπος ζωής, αλλά και σύστημα προσέγγισης της απανταχού παρουσίας του Θεού στη φύση, μέσω της μελέτης των αριθμών.

Δε συνηθίζεται να σκεφτόμαστε μαθηματικά όταν ακούμε μουσική, όπως επίσης να φανταζόμαστε μουσική όταν επιλύουμε ένα αλγεβρικό πρόβλημα. Εντούτοις, ο Πυθαγόρας ενοποίησε τη μουσική με τα μαθηματικά, και από τότε αυτές οι δύο ατραποί του πνεύματος δεν χώρισαν ποτέ. Κοινός στόχος και των δύο είναι – μέσω της μελέτης των αναλογιών – η ανακάλυψη της χρυσής τομής, που θα οδηγήσει με τη σειρά της στον αρμονικό συνδυασμό των ήχων των χορδών, στην αρμονική φωτοσκίαση των κιόνων του Παρθενώνα και εν τέλει στην ένωση σώματος και ψυχής.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ