ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ 428π.χ. ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ Ο ΠΛΑΤΩΝ

Ο Πλάτων γεννήθηκε περίπου στα 428 π.Χ. σε μια αθηναϊκή οικογένεια με πολιτική παράδοση, και πέθανε στα 347 π.Χ. Ο Αριστοτέλης μας πληροφορεί ότι κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια της νεότητάς του, ο Πλάτων ήλθε σε επαφή με τα δόγματα του Κρατύλου, ενός μαθητή του Ηράκλειτου, ο οποίος μαζί με άλλους προσωκρατικούς στοχαστές όπως ο Πυθαγόρας και ο Παρμενίδης έδωσαν στον Πλάτωνα τις βάσεις των μεταφυσικών και επιστημολογικών αναζητήσεων. Καθώς όμως συνάντησε το Σωκράτη προσανατόλισε τις αναζητήσεις του στο φιλοσοφικό ζήτημα της αρετής.

Για πρώτη φορά επισκέφτηκε την Ιταλία σε ηλικία σαράντα ετών. Έπειτα επέστρεψε στην Αθήνα και ίδρυσε την Ακαδημία η οποία βρισκόταν περίπου ένα μίλι έξω από τα τείχη και δανείστηκε το όνομά της από τον αττικό ήρωα Ακάδημο. Η περίφημη αυτή σχολή λειτούργησε σχεδόν για μια χιλιετία, μέχρι να την κλείσει ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός στα 529 μ.Χ.

Κύριο χαρακτηριστικό της φιλοσοφίας του αποτελεί η θεώρηση της γνώσης ως ανάμνησης. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, η ανθρώπινη ψυχή πριν πέσει στον κόσμο των πραγμάτων έζησε σε έναν ιδανικό κόσμο, τον κόσμο των ιδεών. Εκεί ήταν που γνώρισε την πραγματική ουσία των πραγμάτων. Τα πράγματα που γίνονται αισθητά στον άνθρωπο στη διάσταση του υλικού κόσμου, δεν αποτελούν παρά απομιμήσεις, «σκιές», είδωλα του αληθινού κόσμου των ιδεών. Επομένως ο άνθρωπος δεν ανακαλύπτει, αλλά θυμάται αλήθειες που κάποτε γνώρισε στον κόσμο των ιδεών. Όλοι έχουν μέσα τους τη γνώση και την αλήθεια και αυτό που πρέπει να γίνει είναι να την ανακαλέσουν στη μνήμη τους. Εξάλλου η ετυμολογία της α-λήθειας σημαίνει την άρση της λήθης.

Ο φιλοσοφικός στοχασμός του Πλάτωνος αποτέλεσε, αποτελεί και θα αποτελεί διαχρονική βάση έρευνας και πολύπλευρης ανάλυσης των εκάστοτε φιλοσόφων και όχι μόνο.

• Τα μάτια του μυαλού αρχίζουν να γίνονται οξυδερκέστερα όταν η δύναμη του σώματος αρχίζει να παρακμάζει.

• Το παιδί πρέπει να διδάσκεται παίζοντας.

• Το σώμα είναι ο ναός της ψυχής.

• Κάθε επιστήμη,¨όταν χωρίζεται από τη δικαιοσύνη και την υπόλοιπη αρετή, γίνεται πανουργία και όχι σοφία.

• Στην περιοχή του γνωστού, η ιδέα του αγαθού είναι τελευταία και μετά βίας διακρίνεται, όταν όμως τη διακρίνει κανείς δεν μπορεί να μην συλλογιστεί πως αυτή είναι η αιτία για όλα γενικά τα σωστά και καλά πράγματα, γεννώντας μέσα στον ορατό κόσμο το φως και τον κύριο του φωτός. Και γιατί μέσα στον νοητό κόσμο αυτή είναι που διευθύνει και παρέχει την αλήθεια και τον νου και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να την ατενίσει αυτός που εννοεί να ενεργήσει φρόνιμα και στην ιδιωτική και στη δημόσια ζωή. - (Πολιτεία)

• Μην κάνεις λοιπόν χρήση βίας, στη διδασκαλία των παιδιών αλλά να τ' ανατρέφεις με παιχνίδια, για να μπορέσεις κι εσύ να διακρίνεις ακόμα περισσότερο αυτό για το οποίο το καθένα τους είναι γεννημένο. - (Πολιτεία)

• Όλο το χρυσάφι που βρίσκεται πάνω και κάτω από τη γη, δεν αξίζει τόσο, όσο η αρετή

• Αν ήταν ανάγκη να αδικώ ή να αδικούμαι, θα προτιμούσα να αδικηθώ μάλλον παρά να αδικήσω

• Η αρετή είναι μια υγιής διάθεση της ψυχής και ομορφιά και δύναμη, ενώ κακία είναι η αρρώστια, η ασχήμια και η αδυναμία της - (Πολιτεία)