Γενίκευση του «πόθεν έσχες», κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης και επαναφορά των αποδείξεων για την έκπτωση φόρου είναι μερικές από τις αλλαγές που προτείνει η κυβέρνηση για τη φορλογική μεταρρύθμιση, η οποία, όπως είπε ο Γ. Παπακωνσταντίνου, πρέπει να έχει κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές Μαρτίου.
Ο υπουργός Οικονομικών επισήμανε ότι μειώνονται τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, το 2001 τα φορολογικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν 21,8%, το 2004 μειώθηκαν στο 19,6% και το 2009 στο 19%.
Είναι από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ, το σύνολο των εσόδων από άμεσους και έμμεσους φόρους στην Ελλάδα είναι κάτω του 20%, όταν στην ευρωζώνη είναι 25% και στην ΕΕ 26%.
Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία ο κ. Παπακωνσταντίνου είπε ότι τα δημόσια έσοδα μπορούν και πρέπει να ενισχυθούν διότι είναι πολύ χαμηλά και ότι το κύριο μέρος των φορολογικών εσόδων προέρχεται από ένα μικρό ποσοστό φορολογουμένων, κυρίως μισθωτών μεσαίων εισοδημάτων και υπάρχει ανάγκη διεύρυνσης της φορολογικής βάσης.
Οι μισθωτοί δηλώνουν μέσο εισόδημα 14.400 ευρώ, οι συνταξιούχοι 11.800 ευρώ, οι επιχειρηματίες 10.400 ευρώ και οι ελεύθεροι επαγγελματίες 9.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, η υστέρηση των φορολογικών εσόδων οφείλεται στην εκτεταμένη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή, στην περιορισμένη προοδευτικότητα της φορολογικής κλίμακας, στους ελλιπείς ελεγκτικούς μηχανισμούς, στις στρεβλώσεις που προκαλεί το ίδιο σύστημα φορολόγησης (αυτοτελής φορολόγηση, απαλλαγές χωρίς στόχευση κ.λπ.) και στην απουσία ισχυρών κινήτρων συμμόρφωσης και αποκάλυψης της φορολογητέας ύλης.
Ο υπουργός είπε επίσης, ότι στόχος της κυβέρνησης είναι ένα φορολογικό πλαίσιο, σύμφωνα με έξι συγκεκριμένες αρχές: Το νέο φορολογικό πλαίσιο θα πρέπει να είναι δίκαιο, αναδιανεμητικό, αποτελεσματικό, αποδοτικό, απλό και διαφανές.
Η αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος θα απλωθεί παντού, όπως στη φορολόγηση φυσικών προσώπων, στη φορολόγηση επιχειρήσεων, στη φοροδιαφυγή, στη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και τις αλλαγές στη φορολογική διοίκηση και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Οι κατευθύνσεις για τη φορολόγηση των φυσικών προσώπων είναι οι εξής:
- Γενίκευση του «πόθεν έσχες» στις φορολογικές δηλώσεις
- Ενιαία προοδευτική τιμαριθμοποιημένη φορολογική κλίμακα για όλα τα εισοδήματα
- Κατάργηση αυτοτελούς φορολόγησης και χαριστικών φοροαπαλλαγών
- Φορολόγηση των διανεμομένων κερδών στην κλίμακα των φυσικών προσώπων
- Λογιστικός προσδιορισμός των εισοδημάτων
- Σύστημα έκπτωσης φόρου μέσω αποδείξεων
- Φφορολόγηση της υπεραξίας από βραχυχρόνιες χρηματιστηριακές συναλλαγές με συμψηφισμό των ζημιών.
Σε ό,τι αφορά τις κατευθύνσεις για τη φορολόγηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας ο κ. Παπακωνσταντίνου προσδιόρισε τις εξής:
- Διαχωρισμός διανεμομένων και αδιανέμητων κερδών
- Υποχρέωση διατήρησης επαγγελματικών λογαριασμών στις τράπεζες, διασύνδεση με τα πληροφοριακά συστήματα και δυνατότητα πρόσβασης στους λογαριασμούς των φορολογικών υπηρεσιών, κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Σστοιχείων και φορολόγηση των συναλλαγών με off-shore.
Ειδικά, για τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας οι κατευθύνσεις είναι η επαναφορά του φόρου κληρονομιάς και γονικών παροχών με υψηλότερο αφορολόγητο από εκείνο που ίσχυε, καθώς και η εφαρμογή από το 2010 της προοδευτικής φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ αντί ΕΤΑΚ).
Τέλος, για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την αποτελεσματική λειτουργία των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών οι βασικές κατευθύνσεις είναι:
- Έλεγχος του «πόθεν έσχες» σε όλους τους εφοριακούς και παύση καθηκόντων σε όσους αποδεικνύεται ότι δεν δικαιολογούνται τα περιουσιακά τους στοιχεία από τα εισοδήματά τους.
- Ηλεκτρονική παρακολούθηση της αγοράς καυσίμων για την πάταξη του λαθρεμπορίου.
- Κατάρτιση από τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων ενός προγράμματος στοχευμένων διασταυρώσεων και διεξαγωγή φορολογικών ελέγχων στη βάση των ευρημάτων.
- Δημοσιοποίηση εισοδημάτων και φόρου από εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερα επαγγέλματα στο Διαδίκτυο (εφαρμογή νόμου 2238/1994).
Ο υπουργός Οικονομικών πρόσθεσε στο σημείο αυτό, ότι θα γίνει πρώτα συνεννόηση με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.
Την ερχομένη Τρίτη συγκαλείται η πρώτη συνάντηση των συντονιστών διαλόγου για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, την επομένη θα γίνει συνάντηση των ομάδων εργασίας και ταυτόχρονα αρχίζει και η δημόσια διαβούλευση, η οποία θα ολοκληρωθεί έως το τέλος Ιανουαρίου.
* Για το ενδεχόμενο υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης και από τη Moody's, ο κ. Παπακωνσταντίνου είπε πως αναμένει ο οίκος να αποφασίσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Σύμφωνα με τα σενάρια που κυκλοφορούν στην αγορά, η Moody's ίσως προχωρήσει σε «επιθετική» υποβάθμιση (πάνω δηλαδή από μία βαθμίδα).
Ο υπουργός είπε ακόμα ότι η υποβάθμιση από την S&P, την Τετάρτη, ήταν αναμενόμενη. ΤΑ ΝΕΑ