Ελληνοποίηση μεταναστων: Νομοτέλεια ή ασύμμετρη απειλή;

Του Λάμπρου Καλαρρύτη
Περασμένα μεσάνυχτα, σε κάποια βραχονησίδα του ανατολικού Αιγαίου, ένα δουλεμπορικό που έχει ξεκινήσει από τις απέναντι ακτές ξεφορτώνει, μέσα στο σκοτάδι, κόσμο. Λίγο αργότερα, ένα τηλεφώνημα αγνώστου προς τις ελληνικές Αρχές ενημερώνει για το «πακέτο» που βρίσκεται πλέον σε ελληνικό έδαφος.
Στην επόμενη σκηνή, σκάφη του Λιμενικού μεταφέρουν τους «επισκέπτες» στο κοντινότερο χώρο υποδοχής λαθρομεταναστών για τα περαιτέρω. Με την ευγενική συμβολή της γείτονος, ο μεταναστευτικός πληθυσμός της Ελλάδας έχει αυξηθεί, λίγο ακόμη. Αυτό είναι το «καλό σενάριο», για τα δύσμοιρα θύματα των δουλεμπόρων.
Υπάρχει και η άγρια εκδοχή. Η τραγική. Όταν η ελληνική ακτοφυλακή δεν περισυλλέγει λαθρομετανάστες από βραχονησίδες, αλλά άψυχα κορμιά παιδιών και γυναικών από τα παγωμένα νερά του Αιγαίου. Όταν οι δουλέμποροι εγκαταλείπουν ακυβέρνητα ή βυθίζουν τα άθλια σκάφη στα οποία έχουν φορτώσει τις ταλαιπωρημένες ψυχές από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, την Ινδία, το Μπαγκλαντές…
Έμποροι ψυχών και ευθύνες Ελλάδας και ΕΕ
Στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ και διά στόματος Γιώργου Παπανδρέου έχει διατυπωθεί η δέσμευση για μηδενική ανοχή στη λαθρομετανάστευση, θέση που μένει να γίνει και πράξη.
Αυτοί, οι έμποροι ανθρώπων, ευθύνονται για τη μια πλευρά του δράματος. Οι υπόλοιπες ευθύνες βρίσκονται διάχυτες στην από δω πλευρά. Στο ελληνικό κράτος που άργησε, ως συνήθως, να αντιληφθεί το πρόβλημα και να ασχοληθεί με την αντιμετώπισή του. Στα βόρεια και κεντρικά ευρωπαϊκά κράτη, τα οποία δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή υποδοχής του μεταναστευτικού ρεύματος και έχουν επαναπαυτεί, αφήνοντας χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία να αντιμετωπίσουν πρακτικά μόνες τους τη μεγαλύτερη ασύμμετρη απειλή του αιώνα. Στους επαγγελματίες δήθεν ιδεολόγους και «αντιρατσιστές» που αντιδρούν σε οποιαδήποτε απόπειρα εκπόνησης στοιχειώδους μεταναστευτικής πολιτικής, διατεινόμενοι ότι η Ελλάδα πρέπει να δέχεται και να «συντηρεί» όλους ανεξαιρέτως τους λαθρομετανάστες τους οποίους διεκπεραιώνουν σε καθημερινή βάση οι δουλέμποροι. Είναι οι νόμιμοι, ακούσιοι στο μεγαλύτερο μέρος τους, «συνεργάτες» των δουλεμπόρων, αυτοί που υπό το πρόσχημα του ανθρωπισμού αλλά με επιχειρήματα που δεν αντέχουν σε καμία ορθολογική ανάλυση, τους παρέχουν διά της τεθλασμένης το άλλοθι να συνεχίσουν το «έργο» τους.
Ο μεταναστευτικός χάρτης στην Ελλάδα
Ερχόμαστε στη σημερινή διαμορφωθείσα κατάσταση και στο ερώτημα «πόσοι νόμιμοι και κυρίως παράνομοι μετανάστες διαβιούν στη χώρα;». Σαφής απάντηση δεν υπάρχει, διότι ουδείς γνωρίζει ακριβώς. Και όμως είναι κρίσιμο ερώτημα. Δεν μπορεί ένα κράτος να μην γνωρίζει πόσοι, έστω κατά προσέγγιση, πολίτες άλλων χωρών διαβιούν στην επικράτειά του. Πώς ζουν; Πού μένουν; Πόσοι από αυτούς εργάζονται; Πληρώνουν φόρους; Τους εκμεταλλεύονται ντόπιοι επιτήδειοι, οι οποίοι φοροδιαφεύγουν; Ποια είναι η κατάστασή τους από πλευράς δημόσιας υγείας; Τα ανήλικα παιδιά προστατεύονται; Οι ανεπίσημες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 1,2- 1,5 εκατομμύρια νόμιμους και παράνομους μετανάστες που βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος και σε κάθε περίπτωση για ποσοστό τουλάχιστον 12% επί του συνολικού πληθυσμού. Το Ινστιτούτο Μεταναστευτικής Πολιτικής σε σχετική μελέτη του (Απρίλιος 2008*) επιχειρεί να προσεγγίσει το πρόβλημα, αλλά ασφαλές συμπέρασμα δεν υπάρχει.
Oι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες επισημάνσεις του ΙΜΕΠΟ
«Οι μόνες ασφαλείς εκτιμήσεις που υπάρχουν για τον αριθμό των μεταναστών είναι αυτές που προέρχονται από τα τρία προγράμματα νομιμοποίησης και την απογραφή του 2001(…) Στο πρόγραμμα νομιμοποίησης του 1998 συμμετείχαν με αίτηση για “λευκή κάρτα”, που εξασφάλιζε άδεια προσωρινής παραμονής 371.641 μετανάστες. Κατά την απογραφή του 2001 διέμεναν στην Ελλάδα 672.191 (νόμιμοι από το πρόγραμμα νομιμοποίησης του 1998 και παράνομοι) μεταξύ των οποίων 66 χιλιάδες από χώρες της ΕΕ και την Κύπρο (…) Στο πρόγραμμα νομιμοποίησης του 2001 συμμετείχαν 367.860 παράνομοι μετανάστες, αλλά μόνο 217.000 ικανοποίησαν τους όρους για απόκτηση άδειας παραμονής και εργασίας. Στο τρίτο πρόγραμμα νομιμοποίησης του 2005 υπέβαλαν αίτηση 145.000 μετανάστες, αριθμός σαφώς μικρότερος σε σχέση με τα δύο προηγούμενα προγράμματα. Είναι φανερό ότι οι ανωτέρω αριθμοί στις περιπτώσεις των προγραμμάτων νομιμοποίησης αποτελούν την ελάχιστη εκτίμηση παρανόμων μεταναστών, και στην περίπτωση της απογραφής την ελάχιστη εκτίμηση του συνόλου των μεταναστών».
Οι επαγγελματίες δήθεν ιδεολόγοι και «αντιρατσιστές» αντιδρούν σε οποιαδήποτε απόπειρα εκπόνησης στοιχειώδους μεταναστευτικής πολιτικής, διατεινόμενοι ότι η Ελλάδα πρέπει να δέχεται και να «συντηρεί» όλους ανεξαιρέτως τους λαθρομετανάστες.
Η ερευνητική ομάδα της συγκεκριμένης μελέτης δεν συμμερίζεται την εκτίμηση της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος ότι οι νόμιμοι και παράνομοι μετανάστες κατά το 2004 (πριν από πέντε χρόνια και ενώ εν τω μεταξύ η μεταναστευτική πίεση στην Ελλάδα έχει αυξηθεί) ήταν μεταξύ 890 και 930 χιλιάδες και εκτιμά ότι οι παράνομοι μετανάστες στη χώρα είναι περίπου 250 χιλιάδες, ωστόσο παραδέχεται ότι: «Ο υπολογισμός του αριθμού των μεταναστών που διαμένουν παράνομα στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά δύσκολος. Όσοι διαμένουν παράνομα δεν έχουν κανένα κίνητρο να εμφανιστούν και να καταμετρηθούν, εκτός των περιπτώσεων των προγραμμάτων νομιμοποίησης. Όμως και σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η εκ των υστέρων καταμέτρηση δεν είναι ακριβής, δεδομένου ότι πολλοί παράνομοι μετανάστες προτιμούν, για διάφορους λόγους, να παραμείνουν σε καθεστώς παρανομίας, κυρίως όταν η πιθανότητα σύλληψης και τιμωρίας είναι μικρή». Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο πρώην διοικητής της ΕΥΠ, πρέσβης Ιωάννης Κοραντής εκτιμά ότι οι μετανάστες στην Ελλάδα είναι περίπου1,8 εκατομμύρια, 15%-18% του πληθυσμού, εκ των οποίων μόνο 600 χιλιάδες έχουν συμμετάσχει στις διαδικασίες νομιμοποίησης.** Οι μεταναστευτικές κοινότητες, από την πλευρά τους, δίνουν τη δική τους εκδοχή για τον αριθμό των μελών τους. Από τη συνοπτική αυτή αναφορά σε αντικρουόμενες εκτιμήσεις καταδεικνύεται ότι η Ελλάδα, όσον αφορά στη μετανάστευση, κινείται περίπου στα τυφλά. Το ελληνικό κράτος δεν έχει ιδέα για το τι ακριβώς γίνεται στο έδαφός του. Εξάλλου, μία βόλτα στο κέντρο της Αθήνας αρκεί για να φύγουν οι όποιες ψευδαισθήσεις. Σήμερα, πάντως, υπολογίζεται ότι ένα στα πέντε παιδιά στην Ελλάδα γεννιέται από ξένη μητέρα (18,29% το 2007, έναντι 15,24% το 2004, αύξηση 21,48%),*** ενώ οι μετανάστες έχουν, κατά πολύ, υψηλότερο δείκτη γεννητικότητας από τους Έλληνες. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ