«Ο πιο ευφυής Ελληνας στον κόσμο»

Nεκροί δάσκαλοι, αγέννητοι μαθητές

Tης Μαριαννας Τζιαντζη

«Ο πιο ευφυής Ελληνας στον κόσμο». Ετσι χαρακτηρίζεται ο Νίκος Λυγερός, καλεσμένος της Εύης Κυριακοπούλου («Η ζωή είναι αλλού», 19.7, ΕΤ1), που γεννήθηκε το 1968 στον Βόλο, αλλά από 12 ετών ζει στη Γαλλία. Πανεπιστημιακός στη Γαλλία και την Ελλάδα, ερευνητής σε αρκετούς κλάδους των μαθηματικών. Επίσης, ασχολείται με την ποίηση, την πεζογραφία, τη ζωγραφική, τη σκηνοθεσία, την αρχαιολογία, την οικονομία κ.λπ. Το προχθεσινό καυτό κυριακάτικο απόγευμα, λοιπόν, είχαμε την τύχη να δούμε μια από τις καλύτερες συνεντεύξεις όχι μόνο της συγκεκριμένης εκπομπής, αλλά όλης της σεζόν.

Ο κ. Λυγερός έχει δείκτη νοημοσύνης 189 στην κλίμακα Stanford-Binet, κάτι που συμβαίνει σε έναν στα 80 εκατ. κατοίκους του πλανήτη μας. Συνήθως όταν τον ρωτούν τι επάγγελμα κάνει, δεν απαντά. «Επάγγελμά μου είναι να βοηθήσω όσο μπορώ την ανθρωπότητα». Ακούγεται κάπως βαρύγδουπο και είναι φυσικό να ακολουθούν διευκρινιστικές ερωτήσεις, όπως «γιατί;» («Γιατί δεν ξέρω να κάνω τίποτε άλλο») ή «ταχθήκατε;» («Δεν τάχθηκα. Είμαι. Δεν το έχω επιλέξει, είναι η ζωή μου»).

Συχνά, στις ερωτήσεις της δημοσιογράφου ο κ. Λυγερός απαντά με μια ερώτηση. Το θεσμικό δίπολο «καθηγητής-φοιτητές» τον αφήνει αδιάφορο, ενώ τον ενδιαφέρει η σχέση δασκάλου και μαθητή. «Το να είσαι δάσκαλος είναι σπάνιο. Πρέπει να σε επιλέξουν οι μαθητές».

Ο κ. Λυγερός μιλάει για τα μαθηματικά, τον χρόνο, την ευτυχία, την ομορφιά και τη φθορά, για τη διαφορά ανάμεσα στο «κοιτάζω» και το «βλέπω». Εκφράζει την αγάπη του για τους πρόσφυγες, τους μετανάστες, τους «αθλίους» (ναι, αυτούς τους Ουγκό), γιατί «οι άθλιοι δεν είναι μίζεροι». Μίζερα είναι τα «άτομα», αυτοί που κυνηγούν καριέρες, διπλώματα, δείκτες ποσοτικούς της επιτυχίας.

«Εμείς οι άλλοι». Η φράση αυτή επανέρχεται συχνά στην κουβέντα. Λίγες δεκάδες είναι σε όλο τον κόσμο οι άνθρωποι με τόσο υψηλό IQ και «ο συνδετικός τους κρίκος είναι το βιβλίο, το έργο». Χωρίς έργο υπάρχει μόνο δράση, κίνηση για την κίνηση, κίνηση Brown. Το βιβλίο, λοιπόν, είναι ο «μεγάλος δάσκαλος»: «Αν υπάρχει μια κοινωνία σήμερα που μπορεί να το διαβάσει, πάλι καλά. Αν δεν υπάρχει, θα έρθει η επόμενη. Και μέσα στην επόμενη θα υπάρχουν δυο τρεις άνθρωποι που θα μπορούν να το διαβάσουν». Ετσι, «εμείς οι άλλοι διαβάζουμε τους νεκρούς και γράφουμε για τους αγέννητους».

Ο κ. Λυγερός δεν θεωρεί τον εαυτό του σοφό, απλώς «έξυπνο». Είναι πιο πολύ του Προμηθέα παρά της Αθηνάς, εξηγεί. «Η Αθηνά είναι αυτή που τα ξέρει όλα. Ο Προμηθέας είναι αυτός που τα μαθαίνει όλα» -και δεν κρατάει τη γνώση για τον εαυτό του, θα προσθέταμε.

Η «υπερβολική» εξυπνάδα συχνά τρομάζει (όπως και η αλήθεια). Εξάλλου, συχνά συναντάμε την κούφια, την κενή, την εξυπνάδα των αρπακτικών. Η ευφυΐα του κ. Λυγερού (ή μάλλον αυτό το μικρό τηλεοπτικό δείγμα της) δεν μας εκνευρίζει, δεν μας προκαλεί δέος ή φθόνο, αλλά μας προκαλεί να σκεφτούμε, να «δούμε».
ΠΗΓΗ