Η ΛΟΥΘΗΡΑΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΟΥΗΔΙΑΣ ΕΥΛΟΓΕΙ ΤΟΥΣ ΓΑΜΟΥΣ ΟΜΟΦΥΛΩΝ

Με ψήφους 176 σε σύνολο 249 η Σύνοδος της Λουθηρανικής Εκκλησίας της Σουηδίας λέει το ναι από εχτές, 22 Οκτωβρίου, σε γάμους ομοφύλων ζευγαριών. Ενδιαφέρον είναι ότι η απόφαση αυτή έρχεται σχεδόν (;) συμπτωματικά μόλις κλείνουν τριάντα χρόνια από τον αποχαρακτηρισμό της ομοφυλοφιλίας ως ασθένειας στη σκανδιναβική χώρα.

Ουσιαστικά η σουηδική Εκκλησία ακολουθεί τον νόμο που ισχύει από την 1η Μαΐου 2009 που αναγνωρίζει τον γάμο μεταξύ προσώπων του ιδίου φύλου, και άφηνε στα ζευγάρια τη δυνατότητα να κάνουν πολιτικό γάμο ή να τελούν θρησκευτικό γάμο. H Σουηδία έρχεται πέμπτη στην Ευρώπη στη νομοθεσία για τον γάμο ομοφύλων. Προηγήθηκαν: Ολλανδία (2000), Βέλγιο (2003), Ισπανία (2005), Νορβηγία (2008). Ωστόσο είναι από τις πρώτες χώρες που δέχτηκαν δικαιώματα στη συμβίωση ομοφύλων (μέσα 1990) καθώς και την υιοθεσία παιδιών (2002).

Στη λογική της κατανόησης των νέων κοινωνικών συνθηκών που αφορούν τον γάμο συστήθηκε μια εκκλησιαστική επιτροπή η οποία διατύπωσε προτάσεις για να συζητηθούν στις συναντήσεις της Γενικής Συνόδου, 22-25 Σεπτεμβρίου και 20-23 Οκτωβρίου. Αποτέλεσμα: υπάρχουν βάσιμοι θεολογικοί λόγοι να αποδεχτεί η Εκκλησία της Σουηδίας τους γάμους ομοφύλων.

Η απόφαση κλείνει έναν κύκλο συναντήσεων, μελετών, συζητήσεων και ζυμώσεων που ξεκίνησαν στους κόλπους της σουηδικής Εκκλησίας από το 1972. Βασικό κέντρο αναφοράς η έννοια της συμβίωσης και της συγκατοίκησης που έχει αποκτήσει τα τελευταία τριάντα χρόνια σημασία παρόμοια με αυτή του γάμου και η παραδοχή ότι οι σχέσεις των ομοφύλων δεν είναι περιστασιακές αλλά μπορεί να είναι σταθερές και μακροχρόνιες. Όπως ακριβώς συμβαίνει με τις σχέσεις ετεροφύλων. Μία βεβαιότητα που έρχεται σε αντίθεση με το στερεότυπο του gay που είναι μανιασμένος με το σεξ ένα ον, που εάν δεν είναι γραφικό είναι υποταγμένο στη σωματική φιληδονία. Παράλληλα έγινε επεξεργασία στατιστικών στοιχείων για γάμους, διαζύγια, και διαβίωση παιδιών σε μονογονεϊκές οικογένειες, στοιχεία που οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι αυτό που λέμε σήμερα συμβίωση έχει πολλές και διαφορετικές μορφές και όταν υπάρχει πρόθεση γάμου σημαίνει μια συνειδητή μακρόχρονη δέσμευση.

Ένα ακόμη συμπέρασμα της ειδικής επιτροπής είναι ότι τα βιβλικά χωρία που έχουν χρησιμοποιηθεί εναντίον της ομόφυλης συμβίωσης δεν συνιστούν μια βάση για την απόρριψη ομόφυλων προσωπικών σχέσεων. Το κριτήριο είναι το ευαγγελικό μήνυμα της αγάπης που μπορεί να χαρακτηρίζει τις ομόφυλες σχέσεις. Συνακόλουθο όλων αυτών των θέσεων ότι δεν αποκλείεται και η χειροτονία σε κάποιον που βρίσκεται μέσα σε μια ομόφυλη σχέση.

Σε μια αναδρομή για τις θέσεις της Βίβλου προς τον γάμο σημειώνεται πως ο Ιησούς ζούσε μόνος, χωρίς βιολογικά παιδιά, και δεν θεωρήθηκε ότι υπολειπόταν σε σχέση με τους εγγάμους της εποχής του. Επιπλέον τα βιβλικά εδάφια θα πρέπει να εξετάζονται με την επίγνωση των διαφορών που έχουν με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Πέρα από το διαχρονικό μήνυμα υπάρχουν χωρία που αναφέρονται στην εποχή που γράφτηκαν και δεν μπορούν να ισχύουν σε όλα τα περιβάλλοντα. Έτσι δεν μπορούν να δώσουν απάντηση για τον γάμο ομοφύλων εδάφια από τη Βίβλο που αφορούν ένα άλλο ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο. Το τελικό ερώτημα που είχε να απαντήσει η Εκκλησία της Σουηδίας ήταν εάν ωφελούσε ή έβλαπτε η ευλογία του γάμου σχέσεων ομοφύλων.

To σημαντικό στην απόφαση αυτή είναι η αποενοχοποίηση της ομοφυλόφιλης επιθυμίας σε θεολογικά συμφραζόμενα και η αναγνώριση ενός γεγονότος πραγματικού: οι ανθρώπινες σχέσεις μπορεί να διαφοροποιούνται όσον αφορά το φύλο, αλλά οι ανάγκες των ζευγαριών παραμένουν οι ίδιες. Τα συμπεράσματα της Επιτροπής βασίζονται σε θεολογικές εκτιμήσεις που επιτρέπουν την ευλογία των ομόφυλων ζευγαριών και σίγουρα θα προκαλέσουν συζητήσεις στις άλλες ευρωπαϊκές Εκκλησίες. Ήδη διαβάζω για την απογοήτευση των Καθολικών και Ορθοδόξων στη Σουηδία για τη συνοδική απόφαση των Λουθηρανών.

Αναμφίβολα, πέρα από απαγορεύσεις και εντολές οι οποίες δεν τηρούνται στο πέρασμα των χρόνων (βλ. διαζύγιο), στη Βίβλο η μεγαλύτερη εντολή είναι η αγάπη. Επομένως και εδάφια που μιλούν για τη συμπληρωματικότητα (Ου καλόν είναι τον άνθρωπον μόνον) που προσφέρεται σε μια σχέση άντρα και γυναίκας μπορεί να ιδωθούν ότι σχετίζονται με τις ομόφυλες προσωπικές σχέσεις αφού και εκεί αυτό που προέχει είναι η άρση της ατομικότητας μέσα από την προσφερόμενη αμοιβαιότητα.

Πολλοί διαβάζοντας αυτές τις γραμμές θα σπεύσουν να χαρακτηρίσουν τους Λουθηρανούς ως αιρετικούς ή απλά ότι εκκοσμικεύουν το ευαγγέλιο και το φέρνουν στα μέτρα των ημερών. Εγώ βλέπω μια πολύ σοβαρή αντιμετώπιση σε θέματα που είναι άμεσα, ζωντανά, αγγίζουν πολύ μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας μας και πολύ απλά στον τόπο μας είτε δεν συζητούνται στις πραγματικές τους διαστάσεις είτε αναζητούνται πατερικές ερμηνείες ή αλληγορικές εξηγήσεις που πολώνουν τις ανθρώπινες σχέσεις στιγματίζοντας συμπεριφορές που διαφοροποιούνται από κανονικότητες ετερόφυλων δεσμών.

Το μεγάλο μάθημα των Λουθηρανών, που κατέχουν πολύ καλά τη βιβλική επιστήμη και θεολογία, είναι ότι μέσα από μια θεολογία του γάμου αναδεικνύεται ένας ευρύς χώρος για όλους στη μεγάλη θεανθρώπινη κοινότητα της Εκκλησίας. Δείχνουν έναν δρόμο συμφιλίωσης με το παρόν που πολύ δύσκολα μπορεί να ακολουθήσει μια ορθόδοξη Εκκλησία σε θεσμικό συνοδικό επίπεδο.

Κατά τα άλλα είναι αυτονόητο πως οι διακρίσεις των σχέσεων σε κανονικές ή μη, σε φυσικές ή παρά φύσιν, είναι ανθρώπινες κατασκευές που παλιά αποσκοπούσαν στον έλεγχο της σεξουαλικότητας, που δεν εξυπηρετούν πλέον τις κοινωνίες, παρά την αγωνία και τις εμμονές όσων επικίνδυνων προκαλούν δυστυχία σκορπίζοντας φοβίες και μίσος, επιμένοντας πεισματικά να θεωρούν εαυτούς ρυθμιστές της ζωής των άλλων ή μεσσίες που θα σώσουν το γένος από την καταστροφή

ΠΗΓΗ