Η παράνομη μετανάστευση «καίει» τα κράτη-μέλη της ΕΕ

«Τρωτά» τα σύνορα της Ευρώπης

Τα τελευταία χρόνια, το νομικό πλαίσιο και οι κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις της λαθρομετανάστευσης απασχολούν έντονα την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα σοβαρά επεισόδια που έγιναν πρόσφατα στον ιταλικό νότο αναδεικνύουν το πιο «καυτό» πρόβλημα της ΕΕ, που μαζί με την οικονομική κρίση θα επηρεάσει δραματικά την εσωτερική λειτουργία της.
Οι πύλες εισόδου λαθρομεταναστών στην Ευρώπη
Στη Συνθήκη της Ρώμης, με την οποία ιδρύθηκε η ΕΟΚ το 1957, δεν υπήρχε αναφορά στο θέμα της μετανάστευσης. Μέχρι τότε, το πρόβλημα της νόμιμης και παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη ήταν άγνωστο. Οι Ευρωπαίοι πολίτες έφευγαν από την πληγωμένη από τους πολέμους Γηραιά Ήπειρο για το Νέο Κόσμο. Η οικονομική άνθηση των ισχυρών ευρωπαϊκών χωρών, η πολλά υποσχόμενη δεκαετία του ’80 και η «χρυσή» δεκαετία του ’90 έκαναν την Ευρώπη να μοιάζει με τη Γη της Επαγγελίας για τους απελπισμένους από χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, όπου οι πόλεμοι, τα απολυταρχικά καθεστώτα και η έλλειψη πόρων έσβηναν κάθε προοπτική ανάπτυξης.
Η Ιταλία, μια χώρα που έστειλε στην αμερικανική ήπειρο και αλλού εκατομμύρια μετανάστες από τις πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα μέχρι το ’70, βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος –και της κριτικής– για τη σκληρή τακτική που ακολουθεί στον τομέα της παράνομης μετανάστευσης. Οι πρόσφατες επιθέσεις εναντίον των λαθρομεταναστών στο χωριό Ροζάρνο της νότιας Ιταλίας, η μαζική απέλαση Ρουμάνων πριν από τρία χρόνια και η άρνηση παροχής ασύλου σε εκατοντάδες Βορειοαφρικανούς που προσπάθησαν να αποβιβαστούν με πλοιάρια στις ακτές της Σικελίας και της Σαρδηνίας, έχουν στρέψει οργανώσεις και ενώσεις εναντίον της Ιταλίας, εγείροντας, παράλληλα, πλήθος συζητήσεων για το αυξανόμενο κύμα λαθρομετανάστευσης προς τις μεσογειακές χώρες.
Χάος στην Καλαβρία
Η εξέγερση των Αφρικανών μεταναστών στο Ροζάρνο της Καλαβρίας τις προηγούμενες ημέρες προκάλεσε σκεπτικισμό και ερωτήματα. Περισσότεροι από 1.100 μετανάστες απομακρύνθηκαν από την πόλη του ιταλικού νότου φοβούμενοι αντίποινα από «αγανακτισμένους πολίτες». Τα επεισόδια ξεκίνησαν μετά από τον τραυματισμό δύο Αφρικανών μεταναστών από σφαίρες αεροβόλου όπλου και συνεχίστηκαν με οδομαχίες και πυρπολήσεις καταστημάτων και αυτοκινήτων. Τουλάχιστον 53 άτομα τραυματίστηκαν, μεταξύ αυτών 18 αστυνομικοί, ενώ πλήθος Ιταλών πραγματοποίησε διαδηλώσεις ζητώντας από τις Αρχές να «καθαρίσει» την περιοχή από τους παράνομους μετανάστες.
Πολιτικοί όλου του φάσματος στην Ιταλία καταγγέλλουν ότι η τοπική μαφία (Ντραγκέτα) εκμεταλλεύεται τους μετανάστες. Η κεντροδεξιά ιταλική κυβέρνηση εμφανίζεται κάθετη για την πάταξη της «μαύρης» εργασίας, επισύροντας κριτικές από αριστερούς Ευρωπαίους πολιτικούς για ξενοφοβία. Ωστόσο, στην περίπτωση των Ρουμάνων Ρομά, η κεντροαριστερή κυβέρνηση του Ρομάνο Πρόντι είχε εγκρίνει την απέλασή τους το 2007, βάσει ενός νομοσχεδίου που πέρασε «νύχτα» από τη Βουλή, και μάλιστα χωρίς να έχει εγκριθεί από τη Γερουσία.
Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι εξελέγη πριν από περίπου δύο χρόνια, έχοντας στο πρόγραμμά του σκληρές θέσεις για τους μετανάστες – γεγονός που αποτυπώνει το μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης που επικροτεί τη στάση αυτή. Σκληρές πρακτικές προωθεί και ο σοσιαλιστής Χοσέ Θαπατέρο στην Ισπανία. Και οι δύο χώρες, λόγω της τεράστιας ακτογραμμής και της γεωγραφικής θέσης τους, αποτελούν πόλο έλξης για τους Αφρικανούς λαθρομετανάστες.
Στην Ιταλία ζουν 4 εκατομμύρια νόμιμοι μετανάστες, αλλά οι παράνομοι είναι πολύ περισσότεροι. Στην περιοχή της Καλαβρίας, όπου σημειώθηκαν τα επεισόδια με μετανάστες και πολίτες, ζουν περισσότεροι από 26.000 ξένοι εργάτες και υπολογίζεται ότι μόνο 7.000 από αυτούς έχουν άδεια παραμονής. Πέντε στους 100 Ιταλούς πλέον είναι «ξένοι», ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ανθρωπιστικής οργάνωσης Caritas, οι λαθρομετανάστες στην Ιταλία φτάνουν τους 700.000.
Σκληραίνοντας τη μεταναστευτική πολιτική της, η Ιταλία απαντά με επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα για τους Ευρωπαίους πολίτες και την επιβολή ποινής τετραετούς φυλάκισης σε όσους εισέρχονται χωρίς άδεια στη χώρα. Παράλληλα, μετατρέπει τα Κέντρα Φιλοξενίας των παράνομων μεταναστών σε Κέντρα Προσωρινής Φυλάκισης, όπου οι συλληφθέντες θα κρατούνται επί 18 μήνες.
Ανήσυχη η Ευρώπη
Το ευρωπαϊκό κεφάλαιο για τους πρόσφυγες ανέρχεται σε 628 εκατ. ευρώ, με ορίζοντα το 2013.Ωστόσο, η λαθρομετανάστευση δεν αποτελεί μόνο πρόβλημα της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Μάλτας και της Ελλάδας. Είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα, καθώς από τις χώρες αυτές οι ορδές των «Αθλίων» που ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή, μακριά από τους πολέμους και την πείνα, εισέρχονται στο «σκληρό πυρήνα» της Ευρώπης. Αυτό, δε, είναι που ανησυχεί τις βόρειες και κεντροευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες πιέζουν πλέον για άμεσα κοινά μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος. «Η Ευρώπη θα πρέπει να παραδειγματιστεί από τις ΗΠΑ», έγραφε πρόσφατα η αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal, τονίζοντας ότι το θέμα προσφέρει έδαφος σε προβολή ξενοφοβικών αντιλήψεων και ρητορείας, αν και είναι σαφές πως δεν σχετίζεται με την ιδεολογία αλλά με ορθολογική, δίκαια και ανθρώπινη αντιμετώπιση. «Η Ευρώπη πρέπει να δράσει γρήγορα, υιοθετώντας συγκεκριμένες και σαφείς τακτικές για τους μετανάστες, αν θέλει να μην επανέλθει στο Μεσαίωνα», τονίζουν Αμερικανοί αναλυτές.
Τα κεφάλαια που δαπανά η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται ότι δεν αρκούν ή ότι απορροφώνται με δυσκολία. Το ευρωπαϊκό κεφάλαιο για τους πρόσφυγες ανέρχεται σε 628 εκατ. ευρώ, με ορίζοντα το 2013. Το ένα πέμπτο από αυτά τα κεφάλαια πάει στη Μάλτα που λόγω γεωγραφικής θέσης θεωρείται η πρώτη πύλη λαθρομεταναστών για την Ευρώπη. Ταυτόχρονα, η καλή πίστη που έδειξε η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι σε κάποιες βορειοαφρικανικές χώρες έπεσε στο κενό. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση Καντάφι στη Λιβύη πήρε από τις Βρυξέλλες 20 εκατ. ευρώ για να αντιμετωπίσει τους δουλεμπόρους και να ενισχύσει την εποπτεία των ακτογραμμών της και 11,2 δις για να αναβαθμίσει τα νοσοκομεία της. Σύμφωνα με στοιχεία του ιταλικού υπουργείου Εσωτερικών, όμως, πέρσι αυξήθηκαν κατά 75% τα πλοιάρια με λαθρομετανάστες που έφτασαν από τη Λιβύη στα παράλια της Ιταλίας.
Πηγή