Ευρώπη και εθνική ταυτότητα

Πολλά ἐρωτήματα ἐγείρονται καί ἀρκετές ἀντιφατικές ἑρμηνεῖες δίδονται κατά καιρούς ὡς πρός τήν ἐπίδραση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως στήν ἑλληνορθόδοξη ταυτότητα τοῦ λαοῦ μας. Κάποιοι συμπατριῶτες μας ἀνησυχοῦν μήπως μᾶς ἐπιβάλλουν οι γραφειοκράτες τῶν Βρυξελλῶν τήν ἐγκατάλειψη καί ἀπεμπόληση αὐτῆς τῆς ταυτότητας. Ἄλλοι, κινούμενοι ἀπό τελείως διαφορετικά κίνητρα, προσπαθοῦν νά μᾶς πείσουν ὅτι ἡ διαφύλαξη τῆς ἐθνικῆς μας ἰδιοπροσωπείας εἶναι ἀναχρονισμός, ἀπομονωτισμός καί «ἐθνικισμός». Ὅτι σέ μία ἐποχή ἀνοικτῶν συνόρων πρέπει νά αἰσθανόμαστε πολίτες τοῦ κόσμου καί νά ἀκολουθοῦμε τυφλά ὅ,τι ἐπιτάσσει ἤ ἐπιλέγει ἡ Εὐρώπη.

Νομίζω ὅτι καί οἱ δύο αὐτές ἀπόψεις εἶναι ὑπερβολικές. Στήν πρώτη ἐπιφύλαξη ἀπαντῶ ὅτι ἡ ἐθνική μας ταυτότητα κινδυνεύει περισσότερο ἀπό τόν κακό μας ἑαυτό, τήν ἄγνοια, τόν μιμητισμό καί τόν πιθηκισμό ὁρισμένων Νεοελλήνων καί λιγότερο ἀπό τίς εὐρωπαϊκές συνταγές, χωρίς νά ἀθωώνω κάθε εὐρωπαϊκό νομοθέτημα. Στή δεύτερη, τήν ἀκραία εὐρωπαϊστική ἄποψη, ἀπαντῶ ὅτι ὅλοι οἱ λαοί πού μετέχουν στήν Εὐρ. Ἕνωση θέτουν τό ἐθνικό συμφέρον καί τήν ἐθνική τους ταυτότητα ὑπεράνω ἄλλων ἐπιταγῶν καί συμφερόντων. Δυστυχῶς ὁρισμένοι ἐμφανίζουν τή δική τους ἰδεολογική ἀντίθεση πρός τήν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας ὡς δῆθεν ἐντολή τῆς Εὐρώπης!

Χαρακτηριστικά ἀναφέρω τό παράδειγμα τῶν σχέσεων Ἐκκλησίας-Πολιτείας. Ὁρισμένοι δῆθεν προοδευτικοί μᾶς λέγουν ὅτι πρέπει νά

τροποποιήσουμε τό Σύνταγμα, νά ἀλλάξουμε τό περιεχόμενο τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, νά παύσει ἡ μισθοδοσία τοῦ κλήρου καί ἄλλα σχετικά, γιά νά ἐναρμονισθοῦμε μέ «τά ἰσχύοντα καί μέ τή νομοθεσία τῆς Εὐρώπης». Πρόκειται γιά ἀνακρίβεια καί ἄγνοια τῶν εὐρωπαϊκῶν θεσμῶν. Ἡ Μεταρρυθμιστική Συνθήκη ἤ Συνθήκη τῆς Λισσαβῶνος, πού ἀντικατέστησε τήν ἀπορριφθεῖσα Συντγματική Συνθήκη τῆς Εὐρ. Ἑνώσεως, καθορίζει ρητά ὅτι τά θέματα τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς παιδείας καί τό νομικό καθεστώς τῶν Ἐκκλησιῶν καί τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων εἶναι τομεῖς, γιά τούς ὁποίους θά νομοθετεῖ κάθε κράτος ξεχωριστά καί ἡ Εὐρ. Ἕνωση δεσμεύεται νά μή παρεμβάινει. Καί τοῦτο διότι ὅλα τά κράτη καί ὅλοι οἱ λαοί πού ἀποτελοῦν τήν Εὐρώπη τῶν 27 θέλουν νά γίνεται σεβαστή ἡ ἰδιαιτερότητα τῶν ἐθνικῶν καί θρησκευτικῶν παραδόσεων. Π.χ. ὁ Ἱρλανδός καί ὁ Πολωνός δέν μποροῦν νά διανοηθοῦν τήν ἐπιβίωσή τους χωρίς τή Ρωμαιοκαθολική παράδοση, ὁ Γάλλος ἔχει ἐπηρεασθεῖ ἀπό τό ἀντιεκκλησιαστικό πνεῦμα τῆς Γαλλικῆς Ἐπαναστάσεως, στή Βρετανία θεωρεῖται φυσιολογικό ὁ Ἀνώτατος Ἄρχων νά εἶναι καί ἀρχηγός τῆς «Ἐκκλησίας τῆς Ἀγγλίας» κ.λπ. Εἶναι δικαίωμα καί ὑποχρέωση κάθε λαοῦ νά σέβεται τίς ρίζες του καί τούς ἀγῶνες τῶν προγόνων του. Γι’αὐτό καί στό Ἑλληνικό Σύνταγμα ὑπάρχει ὡς Προοίμιο ἡ ἐπίκληση τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Ὁμοουσίου καί Ἀδιαιρέτου Τριάδος, διότι αὐτή τήν προμετωπίδα ἔθεσαν οἱ ἀγωνιστές τοῦ 1821, αὐτοί πού ἔχυσαν τό αἷμα τους γιά νά εἴμαστε σήμερα ἐμεῖς ἐλεύθεροι.

Ἡ Εὐρ. Ἕνωση δέν εἶναι οὔτε ἀνθόκηπος μυροβόλος, ὅπου ὅλοι εἶναι ἕτοιμοι νά ἀποδεχθοῦν τά δίκαιά μας καί τίς ἀπόψεις μας, οὔτε κολαστήριο καί τυραννικό σύστημα, πού ἐπιβάλλει διαταγές ἄνευ συζητήσεως. Εἶναι χῶρος συνεχῶν ἀγώνων εἰρηνικῶν καί διαπραγματεύσεων. Κάθε λαός, κάθε ἔθνος, κάθε κράτος προσπαθεῖ νά κερδίσει ὅσα περισσότερα μπορεῖ . Ἔχουμε φυσικά παραχωρήσει ἕνα μέρος τῆς ἐθνικῆς μας κυριαρχίας ὅσον ἀφορᾶ τά νομισματικά, ἐμπορικά καί οἰκονομικά θέματα. Δέν ἔχουμε, ὅμως, παραχωρήσει, ὁκόκληρη τήν ἐθνική μας κυριαρχία. Ἡ Εὐρ. Ἔνωση ἔχει πλέον κατανοήσει ὅτι θά ἔχει μέλλον μόνον ὡς μία χαλαρή Συν-ομοσπονδία ἐθνικῶν κρατῶν μέ σεβασμό στήν ἐθνική ταυτότξ ητα κάθε λαοῦ. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἐνῶ στήν ἀπορριφθεῖσα Συνταγματική Συνθήκη ὑπῆρχε ἀναφορά σέ Ὕμνο τῆς Ἑνώσεως, τώρα στό κείμενο τῆς Λισσαβῶνος αὐτή ἡ διάταξη ἔχει ἀπαλειφθεῖ. Προφανῶς διότι κάθε λαός εἶναι ὑπερήφανος γιά τόν δικό του Ἐθνικό Ὕμνο. Γιά νά δοῦμε δέ τήν προσπάθεια τῶν ἐθνικῶν κρατῶν νά διαφυλάξουν καίριους τομεῖς ἐθνικῆς κυριαρχίας καί πολιτιστικῆς ταυτότητος ἄς θυμηθοῦμε δύο πρόσφατες ἐξελίξεις:

Α) Στίς 2-10-2009 οἱ Ἰρλανδοί ἐπικύρωσαν μέ δημοψήφισμα τήν προαναφερθεῖσα Συνθήκη τῆς Λισσαβῶνος, τόν Καταστατικό Χάρτη τῆς Εὐρ. Ἐνώσεως. Εἶχαν, ὅμως, κατορθώσει, μετά τό ΟΧΙ τους στο περσυνό δημοψήφισμα, νά κερδίσουν τέσσερις δεσμεύσεις ἀπό τήν ἡγεσία καί τά ὄργανα τῆς Εὐρ. Ἑνώσεως. Πρῶτον, ὅτι δέν θά τούς πιέσει κανείς να νομιμοποιήσουν τίς ἀμβλώσεις καί τή συμβίωση τῶν ὁμοφυλοφίλων. Δεύτερον, ὅτι δέν ἐνταχθοῦν σέ κάποιο μελλοντικό κοινό Εὐρωπαϊκό Στρατό. Καί τρίτον, ὅτι δέν θά ὑποχρεωθοῦν νά αὐξήσουν τή φορολογία. Δηλαδή ἕνας ὀλιγάριθμος λαός, 4 ἑκατομμύρια Ἰρλανδοί, ζήτησαν καί ἐπέτυχαν ἀπό τά ὑπόλοιπα 26 κράτη καί από τίς Βρυξέλλες νά γίνουν σεβαστές οἱ θρησκευτικές, ἐθνικές καί κοινωνικές τους εὐαισθησίες.

Β) Στίς 30-6-2009 ἐξεδόθη ἡ ἀπόφαση τοῦ Ὁμοσπονδιακοῦ Συνταγματικοῦ Δικαστηρίου τῆς Γερμανίας μετά ἀπό ἐρώτημα Γερμανῶν βουλευτῶν κατά πόσον ἡ Συνθήκη τῆς Λισσαβῶνος εἶναι συμβατή ἤ ὄχι μέ τό Γερμανικό Σύνταγμα. Τό Δικαστήριο ἀπεφάνθη ὅτι ναί, μπορεῖ ὁ Πρόεδρος τῆς Γερμανίας νά ὑπογράψει τή Συνθήκη, ἀλλά... Τό ἀλλά ἔχει μεγάλη σημασία: Ἡ Γερμανία θά διατηρεῖ τήν ἐθνική της κυριαρχία καί τό δικαίωμα νά ἀποφασίζει χωρίς παρεμβάσεις τῆς Εὐρ. Ἑνώσεως σέ ὁρισμένους τομεῖς καί συγκεκριμένα γιά τόν Στρατό, τήν Ἀστυνομία, τή φορολογία, τήν παιδεία, τόν ἔλεγχο τῶν Μ.Μ.Ε. καί τίς σχέσεις Ἐκκλησίας –Πολιτείας. Πάλι βλέπουμε, λοιπόν, ὅτι οἱ λαοί προσπαθοῦν νά διαφυλάξουν τήν ἐθνική τους κυριαρχία σέ τομεῖς πού ἅπτονται τῶν θρησκευτικῶν, ἐθνικῶν καί κοινωνικῶν εὐαισθησιῶν τους.

Ὡς Ἕλληνες πρέπει νά ἀξιοπιήσουμε τήν εὐρωπαϊκή μας παρουσία γιά τήν προβολή τῶν ἐθνικῶν δικαίων καί συμφερόντων. Ἡ ἑλληνορθόδοξη ταυτότητά μας θά κινδυνεύσει κυρίως ἀπό δικά μας λάθη. Ὑπάρχουν περιπτώσεις, κατά τίς ὁποῖες οἱ ὑπόλοιποι Εὐρωπαῖοι θά δυσκολεύονται νά μᾶς καταλάβουν. Ὑπάρχουν διαφορετικές πολιτιστικές καταβολές. Ἀλλά τό ζητούμενο εἶναι ἄν ἐμεῖς καί οἱ ἡγεσίες μας γνωρίζουμε καί πιστεύουμε συνειδητά στήν παράδοσή μας ὡς ἐχέγγυο προόδου γιά τό μέλλον. Οὐδείς εὐρωπαϊκός λαός εἶναι διατεθειμένος νά ἀποκοπεῖ ἀπό τή γλῶσσα, τήν Πίστη καί τήν Ἱστορία του στό ὄνομα μιᾶς θολῆς «εὐρωπαϊκῆς ταυτότητας». Ἄν ἔχουμε Πίστη στόν Θεό καί στήν Ἱστορία μας, θά προχωρήσουμε καί θά ἐπιτύχουμε. Καί ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος «ἄν ἐσύ ὁ ἴδιος δέν ἀδικεῖς τόν ἐαυτό σου, οὐδείς μπορεῖ νά σέ ἀδικήσει»!


Κ.Χ. ΟΚΤ. 2009 Κωνσταντῖνος Χολέβας
Πολιτικός Ἐπιστήμων

Greekalert