Είμαι γκέι. Ευχαριστώ, μαμά!

Πηγή: http://archive.enet.gr

Ενα από τα πρώτα γονίδια που θεωρήθηκαν «υπεύθυνα» για την εκδήλωση μιας «αποκλίνουσας» σεξουαλικής συμπεριφοράς είναι το Xq28. Πρόκειται για ένα σύμπλοκο γονιδίων που υποτίθεται ότι καθορίζουν την εκδήλωση της ανδρικής ομοφυλοφιλίας.

Η ανακάλυψή του έγινε το 1993 από τον Dean Hamer, έναν μοριακό γενετιστή που εργαζόταν στο αμερικανικό National Cancer Institute. Ο Hamer κατάφερε να εντοπίσει πάνω στο χρωμόσωμα Χ την ακριβή θέση όπου βρίσκονται τα γονίδια που συγκροτούν το σύστημα Xq28.

Υποβάλλοντας σε μια σειρά από γενετικά τεστ 40 ζεύγη αδελφών που ήταν ομοφυλόφιλοι, διαπίστωσε ότι τα 33 από αυτά τα ζεύγη παρουσίαζαν πάντα το συγκεκριμένο κομμάτι DNA που περιείχε τις γενετικές πληροφορίες -δηλαδή τα γονίδια- του Xq28. Τα γονίδια αυτά, που κληρονομούνται αποκλειστικά από τη μητέρα, συσχετίστηκαν άμεσα με την ανδρική ομοφυλοφιλία επειδή βρέθηκαν στο DNA της πλειοψηφίας όσων συμμετείχαν στην έρευνα. Η εντυπωσιακή είδηση διαδόθηκε αμέσως από όλα τα μέσα ενημέρωσης και ο Hamer έγινε για λίγο μια διασημότητα στο επιστημονικό υπερθέαμα.

Πώς όμως έγινε αποδεκτή αυτή η είδηση από τις κοινότητες των ομοφυλοφίλων; Στις ΗΠΑ η είδηση έγινε αποδεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό από την πλειονότητα των Αμερικανών ομοφυλοφίλων. Στη Νέα Υόρκη έκαναν την εμφάνισή τους μπλουζάκια με τυπωμένο το σύνθημα «Xq28-Ευχαριστώ, μαμά».

Οι ακτιβιστές γκέι θεώρησαν ότι αυτή η ανακάλυψη αποτελεί την απόδειξη ότι οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις εντάσσονται στη «φυσική τάξη πραγμάτων» και δεν είναι μια αυθαίρετη ατομική επιλογή, συνεπώς η κοινωνία θα πρέπει να γίνει πιο ανεκτική απέναντι σε όσους ανήκουν σε αυτή τη μειονοτική αλλά απολύτως φυσιολογική κοινότητα.

Στην Ευρώπη, αντίθετα, οι κοινότητες των ομοφυλοφίλων δέχτηκαν την είδηση με μεγάλο σκεπτικισμό. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή παράδοση, η διεκδίκηση του δικαιώματος να είναι κανείς ομοφυλόφιλος περνά και δικαιώνεται μόνο μέσα από μια συνειδητή και ελεύθερη επιλογή. Με την ανακάλυψη του Hamer ήταν πλέον ορατός ο κίνδυνος να ταυτιστεί η ομοφυλοφιλία με ένα είδος γενετικής ασθένειας!

Αυτές οι έντονες ιδεολογικές αντιπαραθέσεις στον κόσμο των γκέι διεκόπησαν άδοξα μετά από δύο μόλις χρόνια. Υπαίτιος ήταν και πάλι ο Hamer και οι συνεργάτες του. Επαναλαμβάνοντας τα γενετικά τεστ στα ίδια 40 ζεύγη ομοφυλοφίλων, διαπίστωσαν αυτή τη φορά ότι τα αποτελέσματα ήταν λιγότερο ενθαρρυντικά: μόλις 22 ζεύγη.

Τα τεστ «ομοφυλοφιλικού DNA» επαναλήφθηκαν και σε πολλά άλλα ερευνητικά κέντρα με διαφορετικά ζεύγη αδελφών που ήταν ομοφυλόφιλοι χωρίς να καταφέρουν οι ερευνητές να βρουν κάποια σημαντική ένδειξη που να συσχετίζει το «Xq28» με κάποια προκαθορισμένη σεξουαλική προδιάθεση. Για πολλοστή φορά, ένα φιλόδοξο εγχείρημα αναγωγής και εντοπισμού μιας σύνθετης ψυχολογικής συμπεριφοράς σε ορισμένα ανθρώπινα γονίδια είχε αποτύχει οικτρά.

Η απλοϊκή και άκρως απλουστευτική δοξασία ότι η σεξουαλικότητα, καθώς και άλλα τυπικά ανθρώπινα νοητικά-κοινωνικά χαρακτηριστικά καθορίζονται μονομερώς από τα γονίδιά μας προϋποθέτει μια αποκλειστικά μηχανιστική αντίληψη περί «ανθρώπινης φύσης». Αν όμως η ανθρώπινη φύση ανάγεται μόνο στα ανθρώπινα γονίδια, τότε είναι παντελώς αδύνατο να κατανοήσουμε σε τι διαφέρουμε βιολογικά από τους ανθρωποειδείς πιθήκους, αφού τα γονίδιά μας διαφέρουν μόνο κατά 0,2-0,5%.

Η γονιδιοκεντρική, αναγωγιστική προσέγγιση εξακολουθεί να κυριαρχεί στη βιολογική σκέψη των αρχών του εικοστού πρώτου αιώνα, γεγονός που επιβεβαιώνεται καθημερινά και από τις ειδήσεις για τα γονίδια που υποτίθεται ότι καθορίζουν όλες τις ανώτερες ανθρώπινες συμπεριφορές.

Ωστόσο, όλο και μεγαλύτερος αριθμός πρωτοπόρων ερευνητών έχει αρχίσει να αναγνωρίζει τα αδιέξοδα αυτής της προσέγγισης των πολύπλοκων βιολογικών συστημάτων. Σε όλους σχεδόν τους τομείς έρευνας αρχίζουν να πειραματίζονται με νέα πιο πολύπλοκα πρότυπα εξήγησης: η μετα-γονιδιωματική εποχή έχει ήδη αρχίσει.