Προτροπές μέσα από αρχαίους λόγους και ιερούς μύθους-Ιάμβλιχος.

''Εάν όμως πρέπει,αυτοί που μας ακούν να συμβουλευτούν λόγους παλαιούς και ιερούς μύθους-τόσο των Πυθαγορείων όσο και των άλλων-για να κάνουμε την προτροπή αυτή,θα αρχίσουμε από τα εξής:Είναι ορθό αυτό που λέγεται,πως οι ευδαίμονες δεν έχουν την ανάγκη κανενός,και πως η ζωή όσων έχουν απέραντες επιθυμίες είναι αβάστακτη.Διότι δεν θα μου προκαλούσε εντύπωση εάν ο Ευριπίδης λέει την αλήθεια,όταν λέει ποιός γνωρίζει εάν η ζωή είναι θάνατος,και ο θάνατος ζωή;Και εμείς ίσως πράγματι να έχουμε πεθάνει.Διότι ήδη εγώ άκουσα από κάποιον σοφό το εξής:ότι τώρα εμείς έχουμε πεθάνει,ότι το σώμα είναι ο τάφος μας,και ότι το μέρος της ψυχής-στο οποίο εδρεύουν οι επιθυμίες-συμβαίνει να είναι τέτοιο που να μπορεί να αποπλανάται και να έχει μεταπτώσεις πάνω και κάτω και για τον λόγο αυτόν,κάποιος ευφυής άνδρας μυθολόγος-ίσως κάποιος Σικελός ή κάποιος Ιταλός-παίζοντας με τις λέξεις ''πιθανόν'' και ''πειστικό'',(αυτό το μέρος της ψυχής)το ονόμασε πιθάρι,ενώ τους ανόητους αμύητους.Αυτό το μέρος της ψυχής των αμυήτων-εκεί που βρίσκονται οι επιθυμίες-που είναι ακόλαστο και ακρατές,το παρομοίασε με τρύπιο πιθάρι,καθώς δεν υπάρχει τρόπος για να γεμίσει.Αυτός,μάλιστα,δείχνει-μιλώντας για τα αόρατα-πως,από αυτούς που βρίσκονται στον Άδη,οι αμύητοι θα είναι οι αθλιότεροι και θα κουβαλούν στο τρύπιο πιθάρι νερό με κάποιο παρόμοια με το πιθάρι αυτό τρύπιο κόσκινο.Και,όπως μου εξήγησε εκείνος που μου είπε αυτά,με την λέξη κόσκινο εννοεί την ψυχή.Την ψυχή λοιπόν των ανοήτων την παρομοίασε με κόσκινο,καθώς είναι τρύπια και τίποτε δεν μπορεί να συγκρατήσει,εξ αιτίας της απιστίας και της αδύνατης μνήμης της.Αυτά,βεβαίως,από κάποια πλευρά είναι παράδοξα.Φανερώνουν όμως αυτό που εγώ θέλω να δείξω,στην προσπάθειά μου να σου υποδείξω ότι πρέπει να απομακρυνθείς από την άπληστη και την ακόλαστη ζωή και να προτιμήσεις την συνετή-πλήρης και ικανοποιημένος με τα εκάστοτε παρόντα-και να σε πείσω ότι οι συνετοί είναι περισσότερο ευδαίμονες από τους ακολάστους.Άς σου δώσω όμως μία ακόμα εικόνα,που αντλείται από το προηγούμενο φιλοσοφικό παράδειγμα.Σκέψου,λοιπόν,κατά πόσον μπορείς να πείς κάτι σχετικά και με τους δύο τρόπους του βίου,και τον σώφρονα και τον ακόλαστο.Παραδείγματος χάριν,σκέψου ότι δύο άνθρωποι έχουν ο καθένας από πολλά πιθάρια,εκ των οποίων του ενός είναι γερά και γεμάτα,άλλο με κρασί,άλλο με μέλι,άλλο με γάλα και άλλο με διάφορα αγαθά.Σκέψου μάλιστα ότι τα υγρά είναι σπάνια και δύσκολο να παρασκευαστούν,όπως επίσης και δυσεύρετα.Ο ένας λοιπόν αφού γεμίσει τα πιθάρια του,ούτε προσθέτει κάτι ούτε τα φροντίζει καθόλου,καθώς είναι ήσυχος για αυτά.Ο άλλος όμως,που τα αγγεία του είναι τρύπια και λιωμένα-ενώ,όπως και ο πρώτος,μπορεί,αν και με δυσκολία,να βρίσκει τα υγρά-αναγκάζεται νυχθημερόν να τα γεμίζει,διότι αλλιώς θα υπέφερε από τις ανυπόφορες λύπες.Εάν λοιπόν αυτός είναι ο βίος,ποιός είναι περισσότερο ευδαίμων,ο συνετός ή ο ακόλαστος;Διότι,στη περίπτωση του βίου που-κατά κύριο λόγο-εισρέει μέσα του η ευδαιμονία,είναι αναγκαίο,εάν εισρέει μέσα του μεγάλη ποσότητα,να είναι κάπως μεγάλες και οι τρύπες κατά τις εκροές,πράγμα που θα πεί πως(η ακόλαστη ζωή)δεν είναι τίποτα άλλο από το να ζεί κάποιος σαν χαραδριός(πουλί που ζεί σε χαράδρες.Χαρακτηρίζεται από την λαιμαργία και την αδηφαγία του).Η ζωή όμως του συνετού γεμίζει μόνο μία φορά με τα δικά της αγαθά και παραμένει πάντοτε αυτάρκης.Τέτοιας μορφής είναι και μια αρχαία προτροπή,που αφορά την άσκηση της αρετής''

Απόσπασμα από το έργο του Ιαμβλίχου''προτρεπτικός επί φιλοσοφίαν''

Από makisstathatos